Als je al wat grijze haren hebt dan kun je je het misschien nog herinneren: het gemeentelijk energiebedrijf. Het summum van starre bureaucratie en de verplichte plek om een elektra- of gas aansluiting aan te vragen. Nu hebben we geoliede netwerkbedrijven en grote internationale energieproducenten. 

Beter? Misschien. Toekomstbestendig? Ik denk het niet.

De energieproductie decentraliseert. Niet alleen leggen we zelf steeds vaker zonnepanelen op ons dak maar er komen ook steeds meer buurtinitiatieven en collectieven met lokale oplossingen. Mooi, maar allemaal hebben ze een plekje op het elektriciteitsnet nodig. Daarnaast zijn er de mega windparken op zee, ook prachtig, maar dit zijn investeringen van grote partijen met dadelijk ook dito wensen en eisen op het lichtnet. Hoe zorgen we ervoor dat al deze initiatieven optimaal gaan bijdragen aan de totale energiehuishouding en dat grote en kleine investeringen rendabel zijn of zullen worden?

Daarnaast ligt er nóg een heel veld open. Een kantoor heeft zijn energiepiek gedurende de dag maar een zwembad vaak ’s avonds, net als een theater. Als we ook bereid zijn te kijken naar wie wat afneemt en op welk moment, dus het elektriciteitsnet niet alleen maar optimaliseren op basis van productie maar ook van afname, dan is er nog veel meer te halen.

Binnen ACS hebben we tools ontwikkeld om het energiegebruik van gebouwen te optimaliseren. Miljoenen datapakketjes per dag geven een vingerafdruk van het gebruik en met slimme AI kan een gebouw 20% efficiënter worden. Dat is mooi en moeten we allemaal doen. Maar wat als we die kennis en die techniek inzetten voor het optimaliseren niet één gebouw maar alle gebouwen, in samenhang?

Uit onze cijfers blijkt dat besparingen tot 40% dan mogelijk zijn. Een 40% lagere energierekening en 40% minder CO2 uitstoot. Wie wil dat niet?

De vraag is hoe gaan we dat organiseren. De businesscase voor het commercieel uitrollen is simpel, maar wie moet daarvan profiteren? En belangrijker: wie zorgt dat niet de grootste spierballen het voor lokale initiatieven verstieren? Stof tot nadenken.

Het antwoord heb ik ook niet maar de gedachte aan dat oude, beschimpte gemeentelijke energiebedrijf moeten we toch weer eens boven tafel tillen, al was het maar om bewuste keuzes te maken en niet blind het recht van de sterkste te volgen.