Twins or Clones?
- 15-10-2020

Steeds meer kleinschalige bedrijven in de installatiebranche bieden diensten aan waarbij data uit installaties wordt gehaald door middel van de cloud. Vervolgens wordt deze data offline geanalyseerd en volgt hieruit een besparingsadvies. Is dit een logische ontwikkeling? Installaties zijn complex, worden vaak niet goed begrepen en sterker nog: niet goed gemanaged. Een gebouw met geoptimaliseerde installaties kan al snel 10 tot 20% meer rendement geven ten opzichte van een gebouw die niet geoptimaliseerd is. Gebouwoptimalisatie: hard nodig, maar we halen de doelstellingen van het klimaatakkoord in Parijs er nog niet mee.
In het laatste TVVL magazine legde de kersverse voorzitter Jaap Dijkgraaf de vinger op de zere plek. Er moet een transitie gemaakt worden naar ‘evidence based designs’. Ontwerpen valideren met data uit echte gebouwen en niet te vergeten: na oplevering blijven optimaliseren door analyses te maken in een Digital Twin. Niks gebaseerd op meningen, maar op gevalideerde data en daarmee gevalideerde designs. Dat is goed, want de gebouwde omgeving is nog steeds de grootste energieverbruiker van Nederland.
‘’De klanten vinden het geweldig, maar de professoren vinden het niets’’
Acht jaar geleden brachten wij BaOpt naar Nederland. Zeer innovatieve software die gebruik maakt van diffusie in klimatisering. BaOpt komt uit Duitsland en is bedacht door Albert Bauer. ‘’De klanten vinden het geweldig, maar de professoren vinden het niets’’, wisten we. En in Nederland zagen we de discussie ook snel uit de hand lopen. Het was een hype. Iedereen had een mening over BaOpt. De één geloofde erin, de ander niet. Wonderbaarlijk eigenlijk in onze technische omgeving. Bij ACS was duidelijk wat er nodig was: transparantie en bewijs.
Tegenwoordig is BaOpt nog maar de helft van de oplossing. De bijbehorende 50% is Climatics: een data-hongerig gebouwbeheersysteem dat alle waarden inzichtelijk maakt in een split second. Miljoenen datapunten per installatie, per dag. Alles inzichtelijk en snel en makkelijk terug te bekijken over de gehele levensgeschiedenis van een project. Niets blijft verborgen en nog veel belangrijker: fouten in een installatie (een verkeerd draaiende klep of verkeerd aangesloten I/O) worden meteen opgemerkt en online op afstand bijgestuurd. De BaOpt-hype is over, maar in de luwte groeit het aantal projecten. Grote projecten, zoals het nieuwe Naturalis in Leiden, en kleine projecten zoals de sporthallen van de Gemeente Midden-Groningen. Allemaal met dezelfde basis. Geen discussie meer over geloven in het product maar over hoe we aan de hand van data het nog beter kunnen krijgen.
Dijkgraaf introduceert de Digital Twin. Een stap in de goede richting en een mooi mentaal model. Echter, om echt succesvol te zijn en écht evidence based te kunnen werken is het nog niet genoeg. De bal moet nog verder. Naar onze mening ontbreken er nog twee cruciale stappen. Een Twin is mooi en lijkt misschien wel op het origineel, maar dat is het niet. De ‘evidence’ is dus net zo goed als het model. Hoe goed is dat? Microsoft Azure is mooi, maar hoe krijg je jouw installatie in Azure? Wat is het compromis?
Wij pleiten de Twin te vervangen door een Clone. Geen model, maar een exacte kopie. Dit betekent dat de sturing van het model en de installatie zelf gelijk moet blijven. Een ‘shared brain’. Daarom hebben we Climatics uitgebreid met onze eigen hardwarelijn. De sturing in de installatie is gelijk aan de sturing in de Clone en optimalisatie (online en offline) wordt meteen werkelijkheid. Een True Clone noemen we dat. Als tweede stap geen simulatie meer met data uit andere gebouwen, maar eigen data. Eigen bloed. In Climatics gaat data nooit verloren. Het ontwerp is dus te beoordelen aan de hand van de werkelijke gebruiksgegevens. Voor de adviseur en/of ontwerper dus niet alleen harde data uit het veld, maar ook de mogelijkheid om te laten zien waarom zijn ontwerp het beste is. Evidence based in optima forma.
Het sluiten van de zogenaamde ontwerploop met harde data is een must voor onze geloofwaardigheid en toekomst. Voor adviseur en ontwerper: een nieuw spannend speelveld. En voor Nederland een enorme kans om onze gebouwen comfortabeler en energiezuiniger te maken. Met een geloofsgenoot als de TVVL voorzitter moeten we deze omslag kunnen maken.
Guido Bartelink
ACS Connected Buildings
Ook benieuwd naar de mogelijkheden van Climatics? Enthousiast geworden?
We gaan graag vrijblijvend met u in gesprek over onze ontwikkelingen en hoe we samen de lat nog hoger kunnen leggen!